Pages

24 Mayıs 2009 Pazar

Hititler’de İlk Cam Boncuk Yapımı…


Anadolu ‘da ele geçen en erken tarihli cam buluntular, boncuklardır. Bilinen en erken cam boncuklar da, Anadolu’ya hemen komşu bir merkez olan Tell-Cudeyde’ de saptanmıştır ve yaklaşık olarak M.Ö.3. bin başlarına tarihlendirilmektedirler.
Anadolu’da Hitit yerleşimlerinde oldukça az sayıda cam eser ele geçmiş veya yayınlanmıştır. Veriler çok kısıtlı olduğu için bu eserlerin gerçek Hitit üretimi mi, yoksa ithal mi olduklarım şu an saptamak mümkün değildir. Ancak Boğazköy’de bulunmuş olan bazı tabletlerde cam üretimi için reçetelerin yazılı olması, cam üretme teknikleri hakkında bilgi sahibi olduklarını göstermektedir
Hitit’lere ait bir metin fragmanında şu cümleler geçmektedir:
“Bundan sonra koyar dokuz ekmeği,…
Bir kulplu kabı, glazürlü,…
Sondu camı, dussu camı, hiç biri...
Marhasitu camından…
Nereye giderse,…”
Santu camının, toz malachite veya turkuaz katılmış yeşil camdan oluşmuş olduğu düşünülür. Bazı araştırmacılar ise kan kırmızısı olduğunu söylerler. Dussu camımn ise kaya kristali ya da saydam cam olduğu düşünülmektedir. Marhasitu Asurca’da ve Akadca’da da geçmektedir. Marhasitu, Huni kelimesi Parashina ile aynı anlama gelmektedir, bu da bir tür camı ifade eder Şimdilik Hitit cam üretimi ile ilgili olabilecek tek materyal kanıt ise Boğazköy kazılarında ele geçen ve cam boncuk yapımında kullanılmış olduğu sanılan bir taş kalıptır Boğazköy’de bulunmuş olan cam metinlerinin, çağdaşları olan Orta Babil cam metinleri ve Niniveh’deki Asurbanipal kütüphanesinde ele geçen tabletlerde görülen Akadca metinlerle benzerlik göstermektedirler: Bunlar, Mezopotamya metinlerinin geleneğini sürdüren, onların çevirileri niteliğinde belgelerdir

0 yorum:

Yorum Gönder