Pages

26 Mayıs 2009 Salı

En erken cam yapım tarifi...Antik Metinlerden..



Camcılıkla ilgili bazı eski belgeler bugüne kadar gelebilmişlerdir. Ama ba­zen "Yazılmış" bazen de "Yapılmış" olan bu belgeler hep "Sonuçtaki ürün"-dür. Çünkü binlerce yıllık geçmişiyle cam boncuğun kendisi karşımızda sa­pasağlam durmaktadır. Bu cam boncuğun nasıl biçimlendirerek yapılmış ol­duğu da genellikle teknik yönden anlaşılabilir. Üstelik bu konuda belgeler yönünden şanslı da sayılabiliriz. Çünkü geçmişteki cam tekniği ile ilgili bir­çok belge vardır. Bunlar arasında ilginç olan örneklerden birisi, Bağdat ya­kınlarında meydana çıkarılmış olan İÖ. 1690-1696 "Gulkishar" dönemin­den kalmış olduğu anlaşılan bir çivi yazılı tablettir. Bu tablette yeşil "Sır"in yapılması şöyle anlatılmaktadır.
... Bir "mina", "zuku-camı"nı (Kum ve kül ile yapılan ilkel cam) 10 "shekel" kurşun, 15 "shekel" bakır, yarım "shekel" küherçile ve ya­rım "shekel" kireçle karıştır. Bunları birlikte potada erit, sonuç "kur­şunlu santu-camı" (Bir tür kırmızı cam) olur... ... Bir "mina", "zuku-camı"nı, 10 "shekel" kurşun, 14 "shekel" bakır, 2 "shekel" kireç, 1 "shekel" küherçile ile karıştır. Bunları potada erit ve sonuç "Akkadian santu-camı" olur... ... Seramiği "yeşillendirmek" (Sırlamak) için, içine sirke ve bakır doldur, üç gün sonra yüzeyinde bir birikinti olunca içindekini boşaltıp çamuru kurut; Eğer görünüşü mermer gibi olmuşsa, her şey iyidir. Şimdi, eşit ölçüde "Akadian" ve "kurşunlu santu-camı" al ve birbirine karıştır. Bu karışım birlikte eritildiği zaman, 1,5 "shekel", "zuku-camı", 6,5 "grain" küherçile, 6,5 "grain" bakır ve 6,5 "grain" kurşun'dan olu­şan karışım ile yeniden karıştır. Hepsini birlikte erit, bu karışımı bir gün beklet, sonra dışarı al ve soğut...




Tablet şöyle devam ediyor:
... Kaba bu sırı doldur, boşalt. Sonra onu pişir ve soğumaya bırak. Sonu­ca bak; eğer sır mermere benziyorsa herşey tamamdır. Onu yeniden fı­rına sok ve pişir... ... (Üst sır için) 1 "mina", 2 "shekel", zuku-camı'nı al, 15 (grain) bakır, 15 (grain) kurşun, 15 (grain) küherçile ile birlikte al. Kireç eklemeye ge­rek yok. Sonuçta oluşan sırı incele, sonra onu kap olarak kullanmak için deriden yapılmış taşıyıcı torbasına yerleştir... Bu tablet, "Tebet" ayının 24. günü, "Gülkishari"nin kral olduğu yılın tari­hini taşımaktadır.
Bu şaşırtıcı tablet iki yönden ilgi çekicidir.



Bunlardan birincisi, tablet antik çağlardan kalmış olmakla birlikte bugün bile teknik yönden herkesin uygulayabileceği kadar ayrıntılı bir tanımlama yap­maktadır. Ama isimlendirilen ham malzemenin belirsiz görünmesine karşı­lık, bu karışım modern malzemelerle de adım adım izlenerek uygulandığın­da, tam ve uygun bir sonuç elde edilebilmektedir.


İkinci önemli noktaysa, tabletteki bilginin kesin ve teknolojik doğruluk ta­şıyan anlatımıdır. Yazar, izlenecek aşamaları sıralamakta, istenilen sonuca kesinlikle ulaşılacağını söylemekte ve bu arada, "Kutsal" hiçbir destekten ya da aracıdan söz etmemektedir.



Bunun yanında, Asur kralı Asurbanipal'in 1000 yıl sonraki hükümdarlığı za­manından kalmış olan tabletlerde de aynı cam karışımları bulunmuştur. Bunlarda da cam ustasının cesaretle açıkladığı bir dizi kolay uygulanan ve açık tanımlar vardır. Hatta kullanılan dil daha çok şöyledir: "Böyle yap; Sonuç şöyle olacaktır".

0 yorum:

Yorum Gönder